29 Temmuz 2013 Pazartesi

Köpek Ritüelleri ve Tasmaya Alıştırma

Prens ile yaklaşık 1,5 yıl boyunca tasma takılması konusunda problemler yaşadık. Tasmayı gördüğü anda kaçıyor, belki de bunu bir oyun olarak görüyor, onu evde bir köşede yakalayıncaya kadar tasmayı takamıyorduk. Akşam yürüyüşlerimizden önce bu durum o kadar da problem olmuyordu. Ne de olsa yürüyüşe çıkmak için bolca vaktimiz vardı. Ama sabahları sözkonusu kovalamacalar tam bir işkenceye dönüşüyordu. Sabahın altı buçuğunda evde koşturan ve koşarken de havlayan bir köpek... Hem sizin için, hem de komşularınız için ömür törpüsü...
Açıkçası Prens eve gelmeden önce köpek psikolojisi konusunda hiçbirşey bilmiyorduk ve bu sebeple daha bebekken tasmayla onun peşinden koşturarak hem yaptığı şeyin doğru olduğunu düşünmesini sağladık hem de bu davranışı pekiştirmiş olduk.
Bir köpek sahibi olarak 2 yılda öğrendiğim en önemli bilgi köpek eğitiminde “tutarlı davranışın önemi” oldu. Eğer siz bir şeyi hep aynı şekilde yaparsanız köpeğinizin bunun nedenini anlamasa da “sürekli olarak yaptığı bu şey” onun “ritüeli” olur ve köpekler ritüelleri severler. Aslında köpekler ve ritüeller arasındaki ilişkinin sevgi olarak açıklanması yani sevgiye dayanması çok da doğru değildir. Bana göre bu daha çok “kendini güvende hissetmekle” alakalıdır.
Köpekler A dan sonra B nin geleceğini bildiklerinde çok daha güzel bir zihin yapısında olurlar. Aynı zamanda hayattaki belirsizlerden uzaklaşırlar. Örnek vermek gerekirse, eğer köpeğinize her yürüyüşten sonra mamasını verirseniz belli bir süre sonra eve geldiğinizde peşinizde koşturmaya ve belki de mama kabının önünde beklemeye başlayacaktır. Bu gerçekten çok güzel bir olaydır. Hem sizin hem de köpeğiniz için mükemmel bir yakınlaşmadır.
Başka bir örnek vermek gerekirse, eğer her yürüyüşten sonra eve geldiğinizde köpeğinizin ayaklarını temizliyorsanız, bir süre sonra köpeğiniz sizin ayaklarını silmenizi bekleyecektir ve eve girmeyecektir. Sürekli tekrarlarla istediğiniz davranışları pekiştirmek ve istemediğiniz davranışları ortadan kaldırmak tamamen sizin elinizdedir. İşte köpeğinizle olan ilişkinizde en güzel şey de budur!
İşte bu ritüellerin farkına vardığımda Prens ile tasma takma sorununu nasıl çözeceğimi bulmuştum:
     1) Öncelikle ben onun peşinden koşturmamalıyım, o bana gelmeli. Çünkü dışarıdayken onun tasmasını çözdüğümde peşinden koşturursam dakikalarca o tasmayı takamayabilirim. Ya da sabahları benden kaçabilir, havlayabilir ve komşularımızı uyandırabilir. Bu sebeple önce onu çağırmalıyım, bana geldiğinde onu sevmeliyim ya da ödül vermeliyim. Bu sırada tasmam yanımda olmalı. Onu bir yandan severken diğer yandan tasmayı takmalıyım ve yine sevmeli ya da ödül vermeliyim.
      2) Tasmayı korkulacak, kaçılacak bir obje olmaktan çıkarmalıyım. Belki de onun tasmayı koklamasını sağlamalı, ya da tasmanın üzerine ve etrafına küçük ödül bisküvileri koymalıyım. Tasma onun için hayatın bir parçası olmalı. 
      3) Artık tasmadan rahatsız olmuyorsa, adını çağırdığımda geliyorsa ve geldiği zaman tasmasını kolaylıkla takabiliyorsam bu tasma takma işini hep aynı şekilde yapmalıyım ki ritüele dönüşsün. Ayrıca sadece benim böyle yapmam yetmez. Tüm aile fertleri tasmayı bu şekilde takmalı ki köpeğimin aklı karışmasın.

Ben Prens ile tasma takma problemini işte böyle aştım. Tasma takılması artık hem onun için hem de benim için bir ritüel. Geliyor, tasmasını takıyorum, onu seviyorum ve yürüyüşe çıkıyoruz. Tam da olması gerektiği gibi. Güvenerek, sevgi dolu, kolayca...

Ve biraz esprili bir şekilde tasma takma ritüelimiz:








16 Temmuz 2013 Salı

Tuvalet Eğitimi & Tuvalet Sınavı


Şüphesiz ki bir köpeğin alması gereken en öncelikli eğitimdir. Fakat olaya sadece köpeğin gözünden bakmak yanlış olur. Aslında köpeği tuvalet eğitimini alırken sahibi de bir nev-i sabır ve sevgi testine tabi tutulur. Tüm köpekler eninde sonunda bu eğitimi alır, ancak pek çok köpek sahibi maalesef eğitimin zorluklarına dayanamayıp köpeklerini sokağa, barınaklara veya diğer köpek sahiplerine terk ederler. Yani aslında tuvalet eğitimi ya da benim söylemimle “tuvalet sınavı” daha çok köpeklerle ilgili değil, sahipleriyle ilgilidir. Bu gerçek hiçbir eğitim kitabında doğrudan yazılmaz veya hiçbir köpek eğitmeni tarafından dile getirilmez, ancak ne acıdır ki gerçek budur.
Eğitim verecek ve sabırları&sevgileri sınanacak köpek sahiplerinin eğitimin her anında akıllarında bulunması gereken hususlardan bazıları aşağıdadır:
1.     Yavru köpeğiniz sizin bebeğinizdir. Nasıl ki köpeğinizden çok daha uzun süre altına yapan bebeğinizi sadece altını pisletiyor diye Çocuk Esirgeme Kurumu’na veremiyorsanız, sokağa atamıyorsanız, veya başka bir aileye sahiplendiremiyorsanız, köpeğinizi de veremezsiniz.
2.     Köpeğinizin hayattaki yegane gayesi sizi mutlu etmektir. Sadece sizin için, sizinle yaşar. 0-6 ay arası köpeklerin kasları fazla gelişmediği için tuvaletlerini kaçırabilirler. Tuvaletlerini eve yapmalarının nedeni asla ve asla sizi sinirlendirmek değildir. Hiçbir köpek, sahibinin sinirlenmesini veya üzülmesini istemez.
3.     Köpeğiniz sizi lideri olarak görür ve öğrenmeye çok hevesli bir canlıdır. Ancak her öğretmen gibi sizin de tutarlı olmanız şarttır. Her zaman aynı olaylara karşı aynı tepkileri vermelisiniz. Bir köpeğin en çok korktuğu şey tutarsız sahiptir.
Şimdi biraz da köpeğinize vereceğiniz tuvalet eğitiminden bahsedelim. Ben eğitim verdiğim dönemde inanılmaz şanslıydım. Çünkü çok akıllı bir köpeğim vardı ve ona eğitim için yeterince vakit ayırabiliyordum. Bu şekilde köpeğim 6 aylık olduktan sonra tuvaletini tutabilmeye başladı. Sabah ve akşam günde 2 defa gezdirdiğim takdirde, gün içinde tuvaletini eve yapmıyordu. Tabi ki bazı ufak tefek kazalar da oluyordu. Ancak yaklaşık 10 aylık olduğunda kazalar da tamamen bitti. Evet dört aylık zorlu bir dönem geçirdik ailece. Ben, eşim ve köpeğimiz. Ama şimdi o günler aklıma gelince ne kadar tutarlı ve mantıklı davrandığımızı daha iyi anlıyorum. Sizin de köpeğinizin 2 aylıkken eve geldiğini düşünüyorum. Yazımı buna göre yazdım.
Eğitim için ben aşağıdaki adımları uyguladım.
1.     Öncelikle köpeğimin taşıma kutusunu kullandım. Siz herhangi bir kutu kullanabilirsiniz. Burada kutunun boyutu çok önemli. Köpeğiniz kutunun içinde rahatça hareket edememeli. Yani kutu tam olarak onun yatarak sığabileceği ölçüde olmalı. Eğer kutunun içinde bir tarafa tuvaletini yapar, diğer tarafa yatarsa o kutu hiçbir işe yaramaz. Ayrıca bu kutuyu uyurken de kullanmasını sağladım. Köpeklerle ilgili çok net bildiğimiz 2 şey var: Birincisi asla ve asla yattıkları yere tuvaletlerini yapmak istemezler. Bu durumda köpeğinizin tuvaletini yapma ihtimali olduğu zamanlarda kutuda kalması sizi eğitim konusunda avantajlı duruma getirecektir. İkincisi, kapalı bir kutuda kalmayı da istemezler. Bu sebeple köpeğinize tuvalet eğitimi vereceğiniz kutunun yüzeyini yumuşatın. Mesela bu kutunun içine köpeğinizin yatağını koyun. Ayrıca köpeğinizin en sevdiği oyuncağı da kutuya koyun ki, köpeğiniz kendi isteğiyle kutuya girmek istesin. Bir de kullandığınız kutunun ön tarafı delikli ya da parmaklıklı olsun. Bu şekilde hem köpeğiniz rahatça hava alır, hem de kutudan dışarıyı görebilir.
2.     Köpeğinizin en sevdiği ödül mamasını yanınızda bulundurun. Bu mamayı eğitimde kullanacaksınız.
3.     Köpeğinize yemek verdikten hemen sonra köpeğinizi kutusuna sokun. Kutunun kapağını kapayın. Köpeğinizin kutuda rahat ettiğinden, rahatça nefes alıp verdiğinden, herhangi bir tarafının rahatsız olmadığından emin olun. 20-25 dakika sonra köpeğinizin tasmasını yanınıza alarak kutuyu açın ve köpeğinizin tasmasını takın. Daha sonra köpeğinizi kucağınıza alın ki eve hemen tuvaletini yapmasın. Merak etmeyin, evden çıkana kadar üzerinize tuvaletini yapmayacaktır. Evden çıkmadan önce ceplerinizi kontrol edin. Tuvalet poşetinizin, köpeğinizin ödül mamasının yanınızda olduğundan emin olun. Evden çıktıktan sonra köpeğinizi yere bırakın ve tasmayla dolaşmaya çıkın. Köpeğiniz tuvaletini yapmaz onun başını okşayın ve ödül maması verin. Bu şekilde şöyle düşünmesini sağlayacaksınız: “Tuvaletimi dışarı yaparsam, ödül alırım” İşte işin püf noktası bu! İşte size benzer bir örnek: Köpeğinizi akşam yatmadan önce dışarı çıkarın. Tuvaletini yaptığı anda ödülünü verin. Daha sonra yatmadan önce onu kutusuna koyun. Saatinizi 03:30 a kurup yatın, saatiniz çaldığı anda onu kutusundan çıkarın, tasmayı takın ve köpeğinizi kucağınıza alarak dışarı çıkın. Köpeğiniz dışarı tuvaletini yaptığı anda ödülünü verin. Bu şekilde vermiş olduğunuz mesajı pekiştirin “Tuvaletimi tutarsam, zorlanmaya başladığım anda beni dışarı çıkartacaklar ve tuvaletimi yaptığım anda o müthiş ödülü yiyeceğim!” Unutmayın, yavru köpeğiniz gece boyunca tuvaletini tutamayabilir. Can dostunuz için gece bir defa uykunuzdan fedakarlık edin ve onu dışarı çıkarın.
4.     Artık dışarıya tuvaletini yapmış can dostunuzla güven içinde eve girebilirsiniz. Peki evde neler yapmalısınız ? Öncelikle köpeğinizin ev içinde tuvaletini yapmasını istediğiniz yeri belirlemelisiniz. Aslında eğitimde amaç köpeğinizin tuvaletini dışarı çıkana kadar tutabilmesi, ancak eğitim süresince eğer her 3 saatte bir köpeğinizi dışarı çıkartamayacaksanız, o zaman ev içinde uygun olan bir yere ped sermek mantıklı olacaktır. Ben eğitimde yatak pedlerini kullandım. Bu pedler genelde yatalak hastalar için kullanılıyor, oldukça büyükler ve çok iyi emiyorlar. Pedin üzerine “puppy trainer”  adındaki idrar damlasını damlatın. 4 damla yeterli olacaktır. Bu damla sayesinde köpeğiniz ped üzerine yapması gerektiğini anlayacaktır. Evde olmadığınız zamanlarda yavru köpeğinizi bir odada tutun ve o odada pedi olsun. Burada vermek istediğimiz mesaj şu: “Şu anda evde değilim, ama tuvaletin gelince nereye yapman gerektiğini biliyorsun.” Çok karşılaşılan bir hata da şu: Köpeğiniz tuvaletini pedin üzerine yaptığında ona ödül maması vermeyin. O zaman hem pede, hem dışarı yapmaya çabalayacaktır ki, bu da aldığı eğitimi karıştırmasına neden olur.
5.     Haftasonunuzu köpeğinize ayırın! Haftasonu her 2-3 saatte bir köpeğinizle dışarı çıkın. Tuvaletini dışarı yaptığı anda ödül verin. Gün içerisinde 4-5 ödül alan köpeğinizde tuvaletini dışarı yapma davranışı pekişecektir. Her ay süreyi 1,5 saat uzatın. Yani eğer 2 aylıkken 2 saat ile başladıysanız, üçüncü ay 3,5 saat, dördüncü ay 5 saat, 6.ay 6,5 saat gibi…
6.     Herşey iyi gidiyor. Köpeğiniz tuvaletini dışarı yapıyor. Eğer çok zorlanırsa evdeki pedini kullanıyor. Ve bu durum haftada 1 kez falan oluyor. Artık köpeğiniz 7 aylıktan büyük. O zaman evden pedi kaldırmanın zamanı geldi. Bravo ! 5 aylık süreci mükemmel tamamladınız. 
Bu arada köpeğiniz gece boyunca tuvaletini tutabilmeye yaklaşık 5 aylıkken başlar. Bu zamandan sonra artık kutusunda yatmasına gerek yoktur. Yalnız gece yatmadan ve sabah erkenden onu dışarıya çıkarmanız gerekmektedir. İsterseniz gece bir kez kalkıp onu dışarı çıkartabilirsiniz.
Ayrıca bazı eğitmenler köpeğinizin idrar ihtiyacını su kabı ile ilişkilendirip köpeğinize yemekle beraber su koymanızı, sonra birkaç saat sonra suyu kabını boşaltmanızı söyleyebilirler. Bana göre bu kesinlikle yanlıştır. Köpeğiniz ihtiyaç duyduğu her an su içebilmelidir. Onun suyundan kısmayın. Kendi zamanınızdan çalın ve onu periyodik olarak dışarı çıkarın.
       Eğer siz bir melekseniz ve barınaktan tuvalet eğitimi olmayan büyük bir köpek sahiplendiyseniz, o zaman kutu ve ped olaylarını unutun. Köpeğinizi 3-4 saatte bir dışarı çıkarın, dışarı tuvaletini yaptığı anda ona ödül verin. Bu şekilde dışarı tuvalet yapma davranışını pekiştireceksiniz. Her hafta çıkarma sürenizi 1 saat uzatın. Köpeğiniz eğitimini maksimum 1 ayda tamamlayacaktır.
Unutmayın! Eğitim süresi boyunca elbette kazalar olacaktır. Köpeğiniz pedi yerine belki de evinizde en yapmaması gereken yere tuvaletini yapacaktır. Bu durumda tuvaletini yaptığı yeri idrar kokusu tamamen gidinceye kadar temizleyin. Temizlerken çamaşır suyu kullanmayın! Çamaşır suyu bu eğitimde hiç iyi olmaz. Diğer temizleyicileri kullanın. Köpeğinizin yapmış olduğu bu yanlış davranışı görmezden gelin. Onu affedin ve asla cezalandırmayın. Onu cezalandırmak istediğiniz zamanlarda onun gözlerinin içine bakın. Zaten bu fikrinizden hemen vazgeçeceksiniz. Şunu aklınızdan çıkarmayın! Köpeğinize bir kere bile vursanız, ya da ona çok yüksek sesle bağırsanız, onun güvenini kaybedebilirsiniz.


1 Temmuz 2013 Pazartesi

Köpeğiyle Tatile Çıkacaklara Öneriler - Prens Bodrum Tatilinde!

Köpeğinizle birlikte ailece tatile çıkmak... Hem sizin, hem de köpeğinizin rüyası. Biz, Prens ailemizin bir ferdi olduğundan beri bu rüyayı yaşayabilen ender ailelerdeniz. Peki eğer köpeğinizle beraber seyahate çıkmak istiyorsanız yapmanız gerekenler neler? Sizi ne gibi zorluklar bekliyor? Bu yazıda kısaca bunlardan bahsetmek istiyorum.
Öncelikle, köpeğinizle beraber seyahat etmenin en kolay yolu havayolu taşımacılığını kullanmak. Ancak, köpeğinizin kilosu 6 dan büyükse, o zaman köpeğiniz yolculuğu süresince kargo bölümünü kullanmak zorunda kalıyor ki, bu durumda seyahat etmesi gerçekten zor. Pek çok can maalesef kargo bölümündeki seyahatlerinden sonra fiziksel veya psikolojik travmalar yaşıyorlar. Eğer köpeğiniz 6 kilodan daha zayıf ise, o zaman sizin yanınızda bir nev-i el bagajı olarak yolcu bölümünde seyahat edebiliyor. Tabi ki taşıma kutusunda olması şart! (yolcu beraberinde seyahat edebilecek köpeklerin maksimum kiloları havacılık kurallarında yer almadığından havayolu şirketlerine göre değişkenlik göstermekle beraber, ortalama olarak 6 kiloyu baz aldım. Ancak mutlak surette biletinizi almadan önce bu konuyu havayolu şirketi ile görüşün)
Eskiden otobüs firmaları evcil hayvanlı seyahate izin veriyorlardı. Ancak karayollarının ilgili yönetmeliğinde yapılan yeni düzenlemelerden sonra artık kargo bölümüne bile evcil hayvan alınamıyor.
Köpeğinizle tatil noktasında buluşmanızın bir diğer yolu da son zamanlarda sıkça görmeye alıştığımız “pet-nakil” servisleri. Bu servislerden herhangi biri kullanmadım gibi kullanan bir arkadaşım da maalesef yok. Dolayısıyla bu yöntem konusunda sizlerle sağlıklı bir bilgi paylaşamayacağım. Ancak fiyatlarının pahalı olduklarını biliyorum.
Gelelim Prens ile seyahat yolculuğumuza. Biz bu seyahatimizde Bodrum’u tercih ettik. Ebeveynlerim Bodrum’da olduğundan, aile ziyareti ve tatil keyfini bir arada yaşadık. İstanbul – Bodrum arası arabayla yaklaşık 800 km. Eğer Eskihisar-Topçular hattının kullanırsanız 670 km ye düşüyor yolculuk. Ortalama bir arabayla hız limitleri dahilinde sürdüğünüz takdirde 1 depo yakıt (benzinli otomobillerde) ve 10 saat harcıyorsunuz J Eğer siz de böyle bir yolculuğa çıkacaksanız, aşağıda sizlere yardımcı olacağına inandığım birkaç liste yaptım.

Seyahate çıkmadan önce yapılacaklar listesi:
1) Öncelikle eğer 2 kişi tatile çıkıyorsanız ve arka koltuğu can dostunuza ayırmak istiyorsanız linkteki ürünü tavsiye ederim: http://www.petburada.com/?urun-16060-Pet-Style-Arac-Koltuk-Kilifi-145-cm-X-150-cm.html Hem piyasadaki en ucuz ürün, hem de 2 senedir herhangi bir şikayetim olmadı. Sadece uzun yolculuklarda böyle ürünlerin üzerine nevresim sererseniz arka tarafta yolculuk eden kuyruklu yol arkadaşınız daha rahat edecektir. Eğer dostlarınıza arka koltuklarınızı ayıramıyorsanız, bagajda onlara yer açmak için linkteki ürün benzeri çözümleri kullanabilirsiniz: http://www.petburada.com/?urun-23941-Trixie-Araba-Agi-Siyah-100x100cm.html
2) Her köpek araba yolculuğuna farklı tepki gösterir. Ben bu konuda çok şanslı oldum çünkü tüm köpeklerim seyahat esnasında çoğunlukla uyudular ve bana mükemmel yol arkadaşı oldular. Eğer benim kadar şanslı değilseniz, veterinerinize danışıp uzun yolda köpeğinizin ve sizin daha rahat etmeniz için bir ilaç tavsiyesi alabilirsiniz.
3) Köpeğinizin aşı karnesini yanınıza aldığınızdan emin olun. Pek çok otel köpeğinizin aşılarının tam olduğunu görmek istiyor. Eğer eksik aşınız varsa, tatile çıkmadan önce tamamlamalısınız.
4) Köpeğinizin yatağını, mama ve su kaplarını, yeteri kadar mamasını, kullandığı ilaçları, ödül kemiklerini…vs kısaca tatilinizde ihtiyaç duyabileceği her şeyi yanınıza alın. Şahsen biz bir valiz de Prens için yapıyoruz. Kaldığınız yerde kendini evinde gibi hissetmesi çok önemli.
5) Eğer dostunuz uzun tüylü ise, seyahatten önce tüylerini kısaltmayı düşünebilirsiniz. Tüy bakımı konusunda veteriner hekiminize danışmadan direkt pet-kuaföre gitmeyin. Muhtemelen tüylerinin çok kısa kestirilmemesi gerektiğini söyleyebilir. Bazı köpekler traştan sonra stres olabilirler. Bu durumda belki de tatil dönüşünde traş edilmesi daha mantıklı olabilir.
6) Veteriner hekiminizin numarasını mutlaka yanınıza alın. Tatildeyken Prens'in patisinde ufak bir kanama oldu, hemen veterinerimizle iletişime geçip konuyu anlattık ve tavsiye ettiği tedaviyi uyguladık.

Seyahat esnasında yapılacaklar listesi:
1) Cesar Millan ve daha pek çok köpek psikolojisi uzmanı yolculuk esnasında klimayı öneriyor. Açık camlarla seyahat köpeğiniz için çok da sağlıklı değil. Aracın sıcaklığı 22-23 derece civarında olmalı. Biz klimamızı 22 dereceye ayarladık ve oldukça konforlu bir yolculuk yaptık.
2) Molalar… Eğer yolculuğunuz uzun sürecekse, maksimum 2 saatte bir mola verin, hem kendi ayaklarınızı dinlendirin, hem de köpeğinizi en az 5 dakika gezdirin. Köpeğiniz tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra biraz su içmesini sağlayın. Ben yolculuk esnasında yemek vermenizi önermiyorum. Zira canlarımızın mideleri zaten hassas ve araba yolculuğuna alışkın değiller.
3) Aracınızın camlarını aralık dahi bıraksanız, köpeğinizi asla arabada bırakmayın. Özellikle sıcak günlerde köpeğinize güneş çarpması riski her zaman vardır.
4) Varış noktasına geldiğinizde köpeğinizle sakin bir yürüyüş yapın. Yol stresini atmasını sağlayın. Otel odasına geldiğinizde, ilk olarak onun yatacağı yeri hazırlayın. Eğer getirdiyseniz yatağını hazırlayın, kuvvetle muhtemel kendi yatağına gidip uyuyacaktır.

Biz seyahatimiz boyunca şanslıydık çünkü bir arkadaşımızın sitesinde, sitenin sahilini ve iskelesini kullanarak denize girdik. Site ortamında olduğumuzdan Prens’in tasması sürekli açıktı ve bol bol koşup oynadı. Bizimle beraber denize bile girdi ama her defasında kıyıya doğru yüzdü. Tatilimizden bazı resimleri sizinle paylaşmak istiyorum:
Prens arabada gayet uyumluydu :)

Sahilde özgürce yürüdü, koştu.

Her resimde mutlaka yer almak istedi :)

Ufak yaralanmaları umursamadı :)

Bizimle beraber yemek yiyemese de bize eşlik etmeyi bildi :)